Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Τβέντε στην Ολλανδία, σε συνεργασία με υπηρεσίες του ΟΗΕ, επιδιώκεται η καταγραφή του «αποτυπώματος νερού» διαφόρων προϊόντων, παραγωγικών κύκλων και ολόκληρων κρατών, με βάση τα στατιστικά δεδομένα από τις οικονομικές τους δραστηριότητες. Το καινοτόμο στοιχείο αυτών των μελετών είναι ότι δεν υπολογίζει μόνο τη χρήση των υδάτων της συγκεκριμένης χώρας, αλλά και τις πραγματικές ποσότητες νερού που καταναλώνει η συγκεκριμένη χώρα, ακόμα και εκείνες που ξοδεύτηκαν στο εξωτερικό για να δημιουργηθούν τα εμπορεύματα που εισάγονται και καταναλώνονται.
Στον παγκόσμιο χάρτη του αποτυπώματος νερού παρατηρείται μια εικόνα παρόμοια με τον χάρτη για τις εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου, που δείχνει ότι η υψηλή κατανάλωση νερού συμβαδίζει με τη ζήτηση ενέργειας. Έτσι, οι ΗΠΑ, οι χώρες της Ευρώπης και η Ρωσία είναι στην πρώτη γραμμή της χρήσης νερού. Αυτό που διαφέρει είναι η πολύ αυξημένη καταγραφή των μεσογειακών χωρών (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία), γεγονός που οφείλεται στον ιδιαίτερα υδροβόρο γεωργικό τομέα, τις κλιματικές συνθήκες και την υψηλή σχετικά κατανάλωση.
Η επαρκής ποσότητα και καλή ποιότητα του νερού αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, κοινωνικής, οικονοµικής, πολιτιστικής και πολιτικής. Όμως τα διαθέσιµα αποθέµατα µειώνονται ταχύτατα εξαιτίας της µεγάλης αύξησης του πληθυσµού, των µη αειφόρων µορφών κατανάλωσης, των κακών πρακτικών διαχείρισης, της µόλυνσης, της ανεπαρκούς επένδυσης σε υποδοµές και της χαµηλής αποδοτικότητας στη χρήση του νερού. Επιπλέον, στο µέλλον θα υπάρξει ανάγκη για ακόµη περισσότερο νερό: για τη γεωργία, την παροχή πόσιµου νερού, τις υπηρεσίες υγιεινής, τη λειτουργία βιοµηχανιών και την τροφοδότηση των πόλεων που όλο και εξαπλώνονται.
Η διαφορά µεταξύ της προσφοράς και ζήτησης νερού ενδέχεται να µεγαλώσει ακόµη περισσότερο, απειλώντας έτσι την οικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη, καθώς και την περιβαλλοντική βιωσιµότητα. Η ολοκληρωµένη διαχείριση των υδάτινων πόρων θα καταστεί κρίσιµη για την αντιµετώπιση της λειψυδρίας. Το ίδιο σηµαντική είναι και η διεθνής συνεργασία, αφού διαφορετικές χώρες µοιράζονται πολλά από τα ποτάµια και τους υδροφόρους ορίζοντες στον κόσµο Μια τέτοια συνεργασία θα µπορούσε να προωθήσει επίσης τις αρµονικές διασυνοριακές σχέσεις.
Η διαφορά µεταξύ της προσφοράς και ζήτησης νερού ενδέχεται να µεγαλώσει ακόµη περισσότερο, απειλώντας έτσι την οικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη, καθώς και την περιβαλλοντική βιωσιµότητα. Η ολοκληρωµένη διαχείριση των υδάτινων πόρων θα καταστεί κρίσιµη για την αντιµετώπιση της λειψυδρίας. Το ίδιο σηµαντική είναι και η διεθνής συνεργασία, αφού διαφορετικές χώρες µοιράζονται πολλά από τα ποτάµια και τους υδροφόρους ορίζοντες στον κόσµο Μια τέτοια συνεργασία θα µπορούσε να προωθήσει επίσης τις αρµονικές διασυνοριακές σχέσεις.
Τα στατιστικά στοιχεία που παραθέτει ο Ο.Η.Ε. είναι ενδεικτικά της ανισοκατανοµής του δηµόσιου αυτού αγαθού:
• το 1/6 του πληθυσµού της Γης, δηλαδή πάνω από 1 δισεκατοµµύριο ψυχές, δεν έχουν πρόσβαση σε υδάτινες πηγές,
• 1,1 δισεκατοµµύρια άνθρωποι πίνουν νερό από µη ασφαλείς πηγές,
• 2,5 δισεκατοµµύρια στερούνται και των πλέον βασικών συνθηκών υγιεινής,
• 400.000.000 εκατοµµύρια παιδιά, σχεδόν το 1/5 των παιδιών του κόσµου, στερούνται ακόµη και της ελάχιστης ποσότητας καθαρού νερού που χρειάζονται για να ζήσουν,
• 5 εκατοµµύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες σχετιζόµενες µε µολυσµένα ύδατα, 10 φορές περισσότεροι από αυτούς που σκοτώνονται κάθε χρόνο σε πολέµους,
• 300 σηµεία σ' όλο τον πλανήτη είναι δυνητικά πεδία συγκρούσεων σχετικά µε το νερό, σύµφωνα µε τον Ο.Η.Ε..
Εποµένως η προσεκτική διαχείριση των υδάτινων πόρων και η εξισορρόπηση των διαφόρων αναγκών για νερό αποτελεί ζήτηµα προτεραιότητας για όλους µας. Όσον αφορά τη χώρα µας, η κατά κεφαλήν κατανάλωση νερού στην Ελλάδα είναι από τις µεγαλύτερες στον κόσµο (λίγο πίσω από τον πρωταθλητή της κατανάλωσης, τις ΗΠΑ) και είναι σχεδόν διπλάσια από το µέσο όρο σε παγκόσµιο επίπεδο. Σχεδόν 2.400 κυβικά µέτρα νερό τον χρόνο αναλογούν σε κάθε κάτοικο της Ελλάδας (προσοχή, σε αυτόν τον αριθµό συνυπολογίζεται η κατανάλωση από κάθε δυνατή χρήση και σπατάλη νερού), όταν ο παγκόσµιος µέσος όρος είναι 1.240 κ.µ. ετησίως. Αυτό προκύπτει από µια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που πραγµατοποίησε το Πανεπιστήµιο του Τβέντε στην Ολλανδία, σε συνεργασία µε υπηρεσίες του ΟΗΕ.
Με βάση την ίδια έρευνα, στην Ελλάδα το µεγαλύτερο µέρος κατανάλωσης νερού γίνεται στη γεωργία, µε ποσοστό που φθάνει το 86% από το οποίο το 60-80% (ανάλογα µε την περιοχή) χάνεται οριστικά από τον υδρολογικό κύκλο καθώς το νερό αυτό είτε εξατµίζεται, είτε χάνεται λόγω κακών πρακτικών (πχ. πότισµα το µεσηµέρι) ή κακού τρόπου άρδευσης, ενώ µεγάλη σπατάλη νερού σύµφωνα µε την έρευνα του δικτύου Μεσόγειος ΣΟΣ, παρατηρείται και στον οικιακό τοµέα. Παράλληλα οι απώλειες, λόγω της παλαιότητας των δικτύων είναι πολύ υψηλές και σε κάποιες περιπτώσεις φθάνουν το 50%.
Με βάση την ίδια έρευνα, στην Ελλάδα το µεγαλύτερο µέρος κατανάλωσης νερού γίνεται στη γεωργία, µε ποσοστό που φθάνει το 86% από το οποίο το 60-80% (ανάλογα µε την περιοχή) χάνεται οριστικά από τον υδρολογικό κύκλο καθώς το νερό αυτό είτε εξατµίζεται, είτε χάνεται λόγω κακών πρακτικών (πχ. πότισµα το µεσηµέρι) ή κακού τρόπου άρδευσης, ενώ µεγάλη σπατάλη νερού σύµφωνα µε την έρευνα του δικτύου Μεσόγειος ΣΟΣ, παρατηρείται και στον οικιακό τοµέα. Παράλληλα οι απώλειες, λόγω της παλαιότητας των δικτύων είναι πολύ υψηλές και σε κάποιες περιπτώσεις φθάνουν το 50%.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου